کاندوم چیست؟

کاندوم یک پوشش بسیار نازک و انعطاف‌پذیر است که هنگام رابطه جنسی بر روی آلت تناسلی یا درون واژن قرار می‌گیرد و مانع از ورود مایع منی به داخل واژن می‌شود و به این صورت، از بارداری ناخواسته و انتقال عفونت‌های مقاربتی (STIs) جلوگیری می‌کند. دسترسی به کاندوم بسیار راحت است و خرید کاندوم از سایت های اینترنتی و داروخانه ها امکان پذیر است.

بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی:

When used correctly with every act of sex, 98% of women whose male partners use male condoms will be protected from unplanned pregnancy; when female condoms are used, 95% of them will be protected against unplanned pregnancy. 

هنگامی که کاندوم در هر رابطه جنسی به درستی استفاده شود، 98٪ از زنانی که همسرانشان از کاندوم مردانه استفاده می کنند، از بارداری ناخواسته محافظت می شوند و هنگامی که از کاندوم های زنانه استفاده می شود، 95٪ از آنها در برابر بارداری ناخواسته محافظت می شوند.

انواع کاندوم بر اساس جنس

کاندوم‌ها بر اساس مواد به کار رفته در آن به سه نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

1. لاتکس: رایج‌ترین نوع کاندوم که از لاتکس طبیعی ساخته شده و در پیشگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی مؤثر است. اکثر افراد به آن حساسیت ندارند.
2. پلی اورتان: کاندوم‌های مصنوعی ساخته شده از پلی‌اورتان که جایگزین مناسبی برای افراد حساس به لاتکس هستند و به همان اندازه در پیشگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی کارآمدند.
3. پوست بره: این کاندوم‌ها از پوست طبیعی بره ساخته می‌شوند و در پیشگیری از بارداری موثرند، اما برای جلوگیری از بیماری‌های مقاربتی، به خصوص HIV، مناسب نیستند زیرا ساختار متخلخلی دارند.

انواع کاندوم بر اساس محل استفاده

1. کاندوم زنانه: داخل واژن قرار می گیرد و برای رابطه واژینال استفاده می شود.
2. کاندوم مردانه: روی آلت تناسلی قرار می گیرد و برای رابطه واژینال، مقعدی و دهانی استفاده می شود.
3. کاندوم دهانی: یک پوشش ورقه ای نازک است که روی دهانه واژن یا مقعد برای رابطه دهانی مورد استفاده قرار می گیرد این وسیله برای جلوگیری از انتقال بیماری های مقاربتی مورد استفاده قرار می گیرد.
4. کاندوم انگشتی: این کاندوم روی انگشت دست برای انجام ماساژ واژن با دست قرار می گیرد.

انواع کاندوم مردانه

کاندوم‌های مردانه در انواع و بافت‌های مختلف موجودند و برای سلیقه‌های مختلف طراحی شده‌اند. برخی از انواع آنها به شرح زیر است:

1. کاندوم کلاسیک: این نوع کاندوم‌ها ساده و بدون ویژگی‌های اضافه هستند. جنس آنها از لاتکس یا  پلی‌اورتان یا پلی‌ایزوپرن است و فقط نقش محافظتی دارد.
2. کاندوم خاردار: این کاندوم‌ها برای افزایش لذت جنسی طراحی شده و دارای برجستگی هایی روی سطح خود هستند که باعث تحریک بیشتر واژن و لذت جنسی بیشتر می شود. این نوع کاندوم‌ها معمولاً به نام‌های «آجدار»، «دندانه‌دار» یا «بافت‌دار» نیز شناخته می‌شوند و خود دارای انواع مختلفی مانند فضایی، حلقوی ، خاردرشت هستند.
3. کاندوم تاخیری: کاندوم‌های تاخیری حاوی یک ماده بی‌حس‌کننده موقت آلت تناسلی مانند بنزوکائین هستند که برای کاهش حساسیت آلت تناسلی و افزایش مدت زمان رابطه استفاده می‌شوند.
4. کاندوم نازک: این نوع کاندوم‌ها به علت جنس نازک خود باعث افزایش حس گرما و تحریک بیشتر آلت تناسلی می شوند وبرای افرادی که به خاطر کاهش حس آلت تناسلی از کاندوم استفاده نمی کنند گزینه مناسبی است.
5. کاندوم میوه ای : این کاندوم‌ها دارای طعم‌های مختلفی مانند توت‌فرنگی وموز هستند و بیشتر برای رابطه دهانی طراحی شده‌اند.
6. کاندوم اسپرم‌کش: کاندوم اسپرم‌کش دارای ماده شیمیایی اسپرم‌کشی مثل نونوکسینول-۹ است که اسپرم‌ها را غیرفعال کرده و احتمال بارداری را کاهش می‌دهد.
7. کاندوم عروسکی: این نوع کاندوم با شکل های عروسکی طراحی شده و برای تنوع در رابطه استفاده می شود.

نحوه استفاده از کاندوم

پیش از استفاده، لازم است توجه کنید که اندازه کاندوم متناسب با سایز آلت باشد؛ زیرا کاندوم تنگ ممکن است پاره شود و کاندوم گشاد ممکن است کارایی مناسبی نداشته باشد. رعایت نکات زیر هنگام استفاده توصیه می‌شود:

• آلت تناسلی باید در حالت نعوظ (سیخ) قرار داشته باشد.
• بسته‌بندی کاندوم را به دقت باز کنید و از قیچی یا دندان برای بازکردن آن استفاده نکنید تا به کاندوم آسیب نرسد.
• کاندوم را به آرامی از بسته خارج کنید.
• قسمت قیفی شکل کاندوم را بر روی نوک آلت قرار دهید.
• با فشار دادن قیف با انگشتان اشاره و شست، هوای درون آن را خارج کنید تا در حین رابطه پاره نشود.
• کاندوم را به آرامی به سمت عقب آلت تناسلی بکشید.
• پس از اتمام رابطه و خروج مایع منی، در حالی که آلت هنوز در حالت نعوظ است، آن را از واژن خارج کرده و کاندوم را بردارید؛ زیرا اگر آلت تناسلی به حالت عادی بازگردد، احتمال نشت مایع منی وجود دارد.

نکات مهم برای نگهداری کاندوم

• پیش از استفاده یا خرید کاندوم، حتماً تاریخ انقضای آن را بررسی کنید و از کاندوم منقضی استفاده نکنید.
• کاندوم‌ها را در دمای بسیار بالا یا بسیار پایین نگه ندارید.
• هر کاندوم را فقط یک‌بار استفاده کنید.
• اگر کاندوم خشک یا چسبنده شده است، از آن استفاده نکنید.
• کاندوم‌ها را از برندهای معتبر تهیه کنید.

مزایای کاندوم

• محافظت در برابر بارداری: کاندوم‌ها در صورت استفاده صحیح و منظم، بسیار مؤثرند و از بارداری جلوگیری می‌کنند.
• محافظت در برابر بیماری‌ها: کاندوم در جلوگیری از انتقال بسیاری از بیماری‌های مقاربتی از جمله HIV، کلامیدیا، سوزاک، سیفلیس و تبخال تأثیر بسزایی دارد.
• دسترسی و هزینه کم: کاندوم‌ها به راحتی در دسترس هستند و قیمت مناسبی دارند.
• بدون عوارض هورمونی: بر خلاف روش‌های هورمونی کنترل بارداری مانند قرص ضدبارداری، استفاده از کاندوم هیچ عارضه هورمونی ندارد.

معایب استفاده از کاندوم

• کاهش حس: برخی افراد ممکن است احساس کنند که استفاده از کاندوم حساسیت آلت تناسلی به تحریک را کاهش می‌دهد.
• واکنش‌های آلرژیک: درصد کمی از افراد ممکن است به لاتکس حساسیت داشته باشند. در این حالت، می‌توان از کاندوم‌های پلی‌اورتان یا پوست بره استفاده کرد.

میزان اثربخشی کاندوم

کاندوم‌ها در صورتی که به طور صحیح و مداوم استفاده شوند، در پیشگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی بسیار مؤثرند.

• پیشگیری از بارداری: در صورت استفاده صحیح، کاندوم‌های لاتکس و پلی اورتان بیش از ۹۸ درصد در جلوگیری از بارداری موثرند.
• پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی: کاندوم در پیشگیری از گسترش عفونت‌های مقاربتی مانند HIV، کلامیدیا، سوزاک و سیفلیس بسیار کارآمد است.

چه کسانی می‌توانند از کاندوم استفاده کنند؟

کاندوم به دلیل ایمن بودن و رایج بودن یکی از روش‌های محبوب جلوگیری از بارداری و بیماری‌های مقاربتی است و تقریباً برای اکثر افراد مناسب است، مگر کسانی که به جنس کاندوم یا مواد موجود در کاندوم‌های خاص مانند مواد اسپرم‌کش حساسیت دارند.